Živi li se bolje u Crnoj Gori, da li je inflacija pozitivna, kako preko smeća izračunati broj turista, zašto građani neće čistač otpadnih voda, šta vještačka inteligencija zna bolje, kako upozoriti medvjeda da ne napada ljude – u osnovi je gafova političara i javnih ličnosti u 2025. godini.

Bubanj iz Francuske, vokal iz Bosne i Hercegovine, kaval iz Srbije, flauta iz Crne Gore, trube iz Češke i Sjeverne Makedonije, violina iz Slovenije, klavir iz Holandije. I ne samo oni. Dvanaest muzičara iz isto toliko zemalja okupilo se u glavnom gradu Sjeverne Makedonije kako bi zajedno, u sklopu projekta „Jedna pjesma, Jedna Evropa“ kojeg uz finansijsku podršku Evropske unije sprovodi WeBalkans, izveli i snimili Odu radosti. Kako je raditi sa ljudima koje sreću po prvi put i svirati uz instrumente koje nikada prije nisu čuli, te kakvu simboliku nosi zajednički rad slušajte u podcastu Zaviri ispod površine.

Osamdeset godina nakon Drugog svjetskog rata uz pomoć Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori je podignut spomenik u bronzi ratnom zločincu četničkom komandantu Pavlu Đurišiću.

Na prostoru bivše Jugoslavije uvijek su postojali podržavaoci kvislinških pokreta iz vremena Drugog svjetskog rata – bilo četničkog, ustaškog, balističkog i drugih koji su se kao pristalice fašističkih ideja tada zajedno sa okupatorom se borili protiv Narodno oslobodilačkog pokreta.  

Tako se i u Crnoj Gori, od uvođenja višepartijskog sistema širila neočetnička ideologija, ali je skoro tri decenije bila svedena na nivo nacionalističkog ili desničarskog folklora, a propagiralo je svega par manjih političkih stranaka. Međutim, u 2025. godini je podignut spomenik četničkom komandantu.

U Zaviri ispod površine kroz razgovore sa historičarima, pravnim stručnjacima, ali i studentima i starijim građanima pokušavamo da pronađemo odgovor na pitanje ko četnike u Crnoj Gori pretvara u ‘heroje’?