Eureka 55 @RadioAparat – Dan žena u matematici

Eureka
Pedeset peta epizoda Eureke emitovana je 21. maja 2020. na Radio Aparatu.
Pedeset peta epizoda Eureke emitovana je 21. maja 2020. na Radio Aparatu.

Maj mesec matematike obeležava se i ove godine prilagođeno novim okolnostima, a prvi put je u Srbiji obeležen i Međunarodni dan žena u matematici. Tim povodom razgovarali smo sa dr Vesnom Todorčević, naučnom savetnicom na Matematičkom institutu SANU i redovnom profesorkom na Fakultetu organizacionih nauka.

Razgovaramo o Sofiji Kovaljevskoj, Marjam Mirzahani i drugim pionirkama u matematici, ali i o ravnopravnosti u ovom polju i tome koliko smo još uvek daleko od nje.

Priprema i vodi Jovana Nikolić.

5: Kratko predavanje

Priključenija
Nebojša je odsutan.
Nebojša je odsutan. Miloš pokušava da prevede svoje predavanje o Covid-19 i pacijentima sa rakom na srpski.
Izvori:
1. Zhou P, Yang X-L, Wang X-G, Hu B, Zhang L, Zhang W, et al. A pneumonia outbreak associated with a new coronavirus of probable bat origin. Nature. 2020;579(7798):270–3.
2. Yan R, Zhang Y, Li Y, Xia L, Guo Y, Zhou Q. Structural basis for the recognition of the SARS-CoV-2 by full-length human ACE2. Science. 2020:eabb2762.
3. Wrapp D, Wang N, Corbett KS, Goldsmith JA, Hsieh C-L, Abiona O, et al. Cryo-EM structure of the 2019-nCoV spike in the prefusion conformation. Science. 2020;367(6483):1260–3.
4. van Doremalen N, Bushmaker T, Morris DH, Holbrook MG, Gamble A, Williamson BN, et al. Aerosol and Surface Stability of SARS-CoV-2 as Compared with SARS-CoV-1. N Engl J Med. 2020.
5. Li R, Pei S, Chen B, Song Y, Zhang T, Yang W, et al. Substantial undocumented infection facilitates the rapid dissemination of novel coronavirus (SARS-CoV2). Science. 2020:eabb3221.
6. Zhou F, Yu T, Du R, Fan G, Liu Y, Liu Z, et al. Clinical course and risk factors for mortality of adult inpatients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective cohort study. Lancet (London, England). 2020
7. Chen G, Wu D, Guo W, Cao Y, Huang D, Wang H, et al. Clinical and immunologic features in severe and moderate Coronavirus Disease 2019. J Clin Invest. 2020.
8. Richardson S, Hirsch JS, Narasimhan M, Crawford JM, McGinn T, Davidson KW, et al. Presenting Characteristics, Comorbidities, and Outcomes Among 5700 Patients Hospitalized With COVID-19 in the New York City Area. Jama. 2020.
9. Docherty AB, Harrison EM, Green CA, Hardwick HE, Pius R, Norman L, et al. Features of 16,749 hospitalised UK patients with COVID-19 using the ISARIC WHO Clinical Characterisation Protocol. medRxiv. 2020:2020.04.23.20076042.
10. Collaborative TO, Williamson E, Walker AJ, Bhaskaran KJ, Bacon S, Bates C, et al. OpenSAFELY: factors associated with COVID-19-related hospital death in the linked electronic health records of 17 million adult NHS patients. medRxiv. 2020:2020.05.06.20092999.
11. Zhang L, Zhu F, Xie L, Wang C, Wang J, Chen R, et al. Clinical characteristics of COVID-19-infected cancer patients: A retrospective case study in three hospitals within Wuhan, China. Ann Oncol. 2020.
12. Dai M, Liu D, Liu M, Zhou F, Li G, Chen Z, et al. Patients with cancer appear more vulnerable to SARS-COV-2: a multi-center study during the COVID-19 outbreak. Cancer Discov. 2020.
Linkovi:
1. The Covid-19 and cancer consortium (https://ccc19us.org)
2. ASCO Covid-19 resources (https://www.asco.org/asco-coronavirus-information)
3. ASH Covid-19 resources (https://www.hematology.org/covid-19)

Eureka 54 @RadioAparat – Psihologija u doba korone, drugi deo

Eureka
Pedeset četvrta epizoda Eureke emitovana je na Radio Aparatu 07. maja 2020. godine.
Pedeset četvrta epizoda Eureke emitovana je na Radio Aparatu 07. maja 2020. godine.

Pandemija novog korona virusa pokrenula je lavinu istraživanja na svetskom nivou. Pored biomedicinskih istraživanja, veoma su aktivna ona iz oblasti društvenih nauka, a psiholozi iz Srbije vredno rade na ispitivanju osećanja i ponašanja za vreme pandemije.

U ovoj epizodi govore: Aleksandar Oparnica, menadžer produkcije i maratonac, dr Bojana Dinić, Filozofski fakultet u Novom Sadu, Ana Radanović, Institut za pedagoška istraživanja u Beogradu, dr Maja Kutlača, ispred istraživačkog tima Univerziteta u Groningenu, dr Smiljana Jošić, Institut za pedagoška istraživanja u Beogradu, dr Tatjana Vukosavljević Gvozden, Odeljenje za psihologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu.

Priprema i vodi Jovana Nikolić.

Eureka 53 @RadioAparat – Psihologija u doba korone, prvi deo

Eureka
Pedeset treća epizoda Eureke emitovana je na Radio Aparatu 30. aprila 2020. godine.
Pedeset treća epizoda Eureke emitovana je na Radio Aparatu 30. aprila 2020. godine.

Pandemija novog korona virusa pokrenula je lavinu istraživanja na svetskom nivou. Pored biomedicinskih istraživanja, veoma su aktivna ona iz oblasti društvenih nauka, a psiholozi iz Srbije vredno rade na ispitivanju osećanja i ponašanja za vreme pandemije.

U ovoj epizodi govore: dr Ana Todorović, Univerzitet u Oksfordu, dr Bojana Bodroža, Filozofski fakultet u Novom Sadu, dr Bojana Dinić, Filozofski fakultet u Novom Sadu, Sandra Ilić, Laboratorija za eksperimentalnu psihologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu, Selka Sadiković, Centar za bihejvioralnu genetiku Filozofskog fakulteta u Novom Sadu.

Priprema i vodi Jovana Nikolić.

Eureka 52 @RadioAparat – Lekcije za budućnost iz doba korone

Eureka
Pedeset druga epizoda Eureke emitovana je 16. aprila 2020. na Radio Aparatu.

Čemu nas sadašnja pandemija uči o čovekovom odnosu prema prirodi i da li nas podseća da neka ponašanja i navike moramo da menjamo?

Pedeset druga epizoda Eureke emitovana je 16. aprila 2020. na Radio Aparatu.

Čemu nas sadašnja pandemija uči o čovekovom odnosu prema prirodi i da li nas podseća da neka ponašanja i navike moramo da menjamo?

Poslušajte šta o tome kažu dr Ivana Budinski sa Instituta za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, koja proučava slepe miševe, Mirza Čengić, doktotand na Radbod univerzitetu u Holandiji, koji se bavi čovekovim uticajem na ekosisteme, i Nemanja Milović, osnivač sajta Klima 101, koji prati vesti o klimatskim promenama.

Priprema i vodi Jovana Nikolić.

Eureka 52 @RadioAparat – Mediji u doba korone

Eureka
Pedeset druga epizoda Eureke emitovana je 9. aprila 2020. na Radio Aparatu.
Pedeset druga epizoda Eureke emitovana je 9. aprila 2020. na Radio Aparatu.

Razgovaramo o ulozi medija za vreme pandemije. Kako pratiti nova naučna istraživanja, a kako vesti vezane za virus korona? Kako razlikovati informaciju od dezinformacije?

O ovim i drugim pitanjima razgovaramo sa Slobodanom Bubnjevićem, kourednikom inicijative Nauka kroz priče, i Nikolom Zdravkovićem, urednikom časopisa Odiseja.

Priprema i vodi Jovana Nikolić.

4: Vuhanski virus

Priključenija
Koje je poreklo virusa SARS-CoV-2?
Koje je poreklo virusa SARS-CoV-2? Od 5G mreža preko bega iz laboratorije do najverovatnijeg odgovora: slepih miševa, pangolina, i nesposobnosti svetskih vlada da preduprede najočigledniju moguću katastrofu.
Virusi slični SARS-u u slepim miševima u Kini (https://www.nature.com/articles/nm.3985), rad iz 2015-te (Nature Medicine)
Sekvenciranje SARS-CoV-2 u uzorcima iz Vuhana (https://www.nature.com/articles/s41586-020-2012-7) (Nature)
Poreklo SARS-CoV-2, mišljenje vir(us)ologa (https://www.nature.com/articles/s41591-020-0820-9) (Nature Medicine)
Bonus:
* Intervju sa Lerijem Brilijantom, epidemiologom koji je savetovao Stivena Sodeberga (https://www.wired.com/story/coronavirus-interview-larry-brilliant-smallpox-epidemiologist/) (Wired)
* Jelena Đoković i 5G mreže (https://luftika.rs/jelena-djokovic-5g-mreza-koronavirus/) (Luftika(!?))

Eureka 50 @RadioAparat – Nauka u doba korone

Eureka
Pedeseta epizoda Eureke emitovana je 2. aprila 2020. na Radio Aparatu.
Pedeseta epizoda Eureke emitovana je 2. aprila 2020. na Radio Aparatu.

Kako istraživači rade u novim uslovima? Kako izgleda rad od kuće i online komunikacija sa kolegama? Šta čitaju, slušaju, gledaju i kako provode slobodno vreme?

Danas u Eureci govore astrofizičarka dr Dragana Ilić, arheološknja dr Ivana Živaljević, meteorolog dr Vladimir Đurđević, psihološkinja dr Nevena Buđevac i matematičarka dr Vesna Todorčević.

Priprema i vodi Jovana Nikolic

3: Terapija

Priključenija
Vidi li se kraj pandemije?
Vidi li se kraj pandemije? Ne bez leka. Govorimo o tri do sada objavljene studije.
Hidroksihlorokvin i azitromicin za COVID-19, francuska (nazovi) studija (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0924857920300996)
Lopinavir i ritonavir za teško obolele od COVID-19, randomizirana studija iz Kine (https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2001282) (NEJM)
Plazma preležalih od COVID-19 za pet pacijenata na intenzivnoj nezi, mala ali dobra studija iz Kine (https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2763983) (JAMA)
Američki Nacionalni projekat za rekonvalescentnu plazmu (https://ccpp19.org/)